Osoby, które nie posiadają zatrudnienia ani statusu emeryta czy rencisty, mogą korzystać z publicznej opieki zdrowotnej dzięki dobrowolnemu ubezpieczeniu NFZ. Jednak to nie jest jedyna dostępna opcja. W tym artykule zapoznasz się z kosztami prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz pozostałymi możliwościami zabezpieczenia swojego zdrowia i korzystania z opieki medycznej w Polsce.
Jakie są zasady dotyczące dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego?
Nie wszyscy mieszkańcy Polski mają zagwarantowany bezpłatny dostęp do służby zdrowia. W naszym kraju brak tego przywileju dotyczy około 1,5 miliona osób. Bezpłatne usługi medyczne świadczone przez publiczne placówki zdrowotne przysługują tylko następującym grupom:
- pracownikom na podstawie umowy o pracę,
- osobom prowadzącym własne firmy,
- emerytom i rencistom,
- dzieciom i studentom,
- osobom zarejestrowanym jako bezrobotne w urzędzie pracy,
- pracownikom służb mundurowych, funkcjonariuszom Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej,
- duchownym,
- rolnikom i ich rodzinom,
- sędziom i prokuratorom.
Prawo do korzystania z usług medycznych zostaje przyznane od momentu zgłoszenia ubezpieczenia zdrowotnego przez pracodawcę, instytucję edukacyjną, urząd pracy lub indywidualnie, w przypadku prowadzenia własnej firmy. Istnieje również możliwość zgłoszenia do ubezpieczenia członków rodziny, takich jak dzieci, małżonek czy bliscy ze wspólnego gospodarstwa domowego, na przykład rodziców czy dziadków.
Prawo do ubezpieczenia zdrowotnego bezrobotny nabywa w momencie rejestracji w urzędzie pracy.
Indywidualne ubezpieczenie – koszt składek dla osób pracujących
Jeżeli jesteś zatrudniony na podstawie umowy o pracę, nie musisz martwić się o dostęp do publicznej służby zdrowia. Tego typu umowa gwarantuje Ci korzystanie ze świadczeń NFZ, ale doświadczenie z nim może być czasem trudne. Długotrwałe oczekiwanie na specjalistów czy ograniczona liczba placówek zmusza nas często do umawiania się na prywatne wizyty lekarskie, co jest kosztowne.
Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę nie muszą samodzielnie zgłaszać ubezpieczenia zdrowotnego, ponieważ robią to za nich pracodawcy. Co miesiąc odprowadzana jest składka w wysokości 9% miesięcznego wynagrodzenia. Umowa zlecenie również zapewnia Ci prawo do korzystania ze świadczeń w Narodowym Funduszu Zdrowia. Możesz sprawdzić, czy pracodawca prawidłowo odprowadza składki za pomocą systemu eWUŚ. Natomiast osoby prowadzące własną działalność gospodarczą muszą samodzielnie odprowadzać te składki jako część miesięcznych płatności do ZUS.
Jakie są koszty prywatnego ubezpieczenia?
W 2021 roku osoby prowadzące własną działalność gospodarczą płaciły 381,81 złotych. Kwota ta dotyczy zarówno tych, którzy korzystają z ulg, jak i tych, którzy płacą pełne składki ZUS. Jest dość znaczna suma, zwłaszcza biorąc pod uwagę ograniczony dostęp do publicznej służby zdrowia. Za tę samą kwotę można nabyć kompleksową prywatną polisę zdrowotną, gwarantującą szybkie wizyty lekarskie bez skierowania (nawet tego samego dnia), diagnostykę specjalistyczną czy wizyty domowe.
Jakie są koszty dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego?
W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ, składka jest obliczana na podstawie średniego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w danym kwartale. W trzecim kwartale 2020 roku, minimalna składka wynosiła 472,40 zł miesięcznie.
Natomiast w przypadku prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ w 2021, składka wzrosła do 519,77 złotych w okresie od 1 lipca do 30 września. Ciekawostką jest fakt, że przystępując do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ, trzeba uwzględnić dodatkowe koszty związane z przerwą w ubezpieczeniu zdrowotnym. Ich wysokość zależy od czasu jej trwania i można je uregulować jednorazowo lub w ratach.
Kto może skorzystać z prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ?
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne w Narodowym Funduszu Zdrowia jest dostępne dla tych osób, które nie mają obowiązku posiadania ubezpieczenia zdrowotnego. Przykładowo osoba zatrudniona na pełny etat nie musi dodatkowo opłacać składek, gdyż nie ma takiej potrzeby. Aby skorzystać z dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ, trzeba legalnie mieszkać na terenie Polski. Takie ubezpieczenie może zainteresować między innymi:
- pracowników korzystających z urlopu bezpłatnego,
- wolontariuszy nie objętych obowiązkowym ubezpieczeniem,
- osoby nieprowadzące działalności zarobkowej,
- osoby bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne w NFZ jest również dostępne dla obcokrajowców mieszkających w Polsce i spełniających określone warunki:
- są obywatelami kraju należącego do Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu,
- nie posiadają obywatelstwa wymienionych wyżej krajów, ale przebywają na terenie Polski zgodnie z przepisami prawa (np. na podstawie specjalnego zezwolenia na pobyt czasowy lub podczas odbywania kursu języka polskiego/kursu przygotowawczego do podjęcia nauki),
- posiadają status uchodźcy,
- są studentami lub doktorantami,
- są wolontariuszami.
Jakie są możliwości ubezpieczenia zdrowotnego dla osób bez tradycyjnego zatrudnienia?
Nie każdy jest zatrudniony na etacie lub na podstawie umowy zlecenia. Niektóre osoby decydują się na zatrudnienie w oparciu o umowę o dzieło. W takim przypadku pojawia się kwestia braku możliwości dostępu do publicznej opieki zdrowotnej. Możesz wtedy wybrać wspomniane wcześniej dobrowolne ubezpieczenie w NFZ, choć nie jest to tanie rozwiązanie. Alternatywą jest założenie własnej firmy, co nie tylko zapewni Ci ubezpieczenie zdrowotne, ale również otworzy szerokie możliwości biznesowe. Z pewnością warto rozważyć takie rozwiązanie.
W takiej sytuacji można też skorzystać z polisy ubezpieczeniowej najbliższego członka rodziny. Na przykład możesz zostać objęty ubezpieczeniem swojego współmałżonka, rodzica czy dziadka (jeśli prowadzicie wspólnie gospodarstwo domowe).
Inną opcją jest indywidualna polisa zdrowotna w wybranej firmie ubezpieczeniowej. Płacisz co miesiąc ustaloną składkę, co daje Ci dostęp do specjalistów, nowoczesnych placówek medycznych, a nawet prywatnych klinik i szpitali. Najtańsze plany ubezpieczeniowe zaczynają się od 50 zł miesięcznie, natomiast bardziej rozbudowane pakiety mogą kosztować kilkaset złotych.
